Συλλογή
Το φυτό το συλλέγουμε κατά την ανθοφορία.
Προφυλάξεις
Να μην χρησιμοποιείται: 1) Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού. 2) Η εσωτερική λήψη του από άτομα που έχουν υπέρταση. 3) Να μην γίνεται παρατεταμένη χρήση και να ακολουθείται αυστηρά η δοσολογία. 4) Να προτιμάται η λήψη του ως έγχυμα”.
Μέρος που χρησιμοποιείται:
Τα φύλλα
Δράσεις
Αντιοξειδωτικές, αντιμικροβιακές, αντισηπτικές, αντιιδρωτικές, τονωτικές.
Συστατικά
Καφεϊκό οξύ, χλωρογενικό οξύ, ροσμαρινικό οξύ, ελαγικό οξύ, ρουτίνη, θουγιόνη, τανίνες, φαινολικά οξέα, ουρσουλικό οξύ.
Οικογένεια: Lamiaceae
Βοτανική ονομασία: Salvia Officinalis
Συναντάται και ως: Αλιφασκιά, σάλβια, ελελίφασκος
Περιγραφή Χαρακτηριστικά
Πολυετής θάμνος, με χαρακτηριστική όψη, άρωμα και ξυλώδη βάση.
Τα φύλλα του είναι λοβωτά, επιμήκη, παχιά, χρώματος λευκοπράσινου ή και γκρίζου και αρκετά χνουδωτά.
Τα άνθη του φύονται κατά σπονδύλους, είναι χρώματος μοβ και ανθίζουν από τον Μάιο ως τον Ιούνιο.
Ιδιότητες
Η ετυμολογία της λέξης Salvia προέρχεται από το λατινικό ‘salvere’ που σημαίνει «νιώθω καλά και υγιής».
Είναι ένα βότανο με μακρά παράδοση που ξεκινάει από την αρχαιότητα. Θεωρήθηκε ιερό φυτό, καθώς το χρησιμοποιούσαν σε τελετές εξαγνισμού.
Η καύση του τόνωνε το σώμα και το πνεύμα, βοηθώντας την τελετουργία. Ακόμα και σήμερα χρησιμοποιείται ως βότανο που «καθαρίζει» την ατμόσφαιρα από την αρνητική ενέργεια.
Οι τονωτικές δράσεις του για το σώμα και το πνεύμα έγιναν γρήγορα αντιληπτές από τον Διοσκουρίδη, τον Γαληνό και τον Ιπποκράτη, οι οποίοι το ενέταξαν σε πολλές ιατρικές χρήσεις εκείνης της εποχής.
Η σύνθεση των μικροθρεπτικών συστατικών που περιέχει και ιδιαίτερα ο συνδυασμός των αντιοξειδωτικών με τις φαινολικές ενώσεις, δημιουργούν ιδιότητες ικανές να προστατεύσουν, να επουλώσουν και να προάγουν το νευρικό σύστημα’.
Συγκεκριμένα, μειώνει πιθανές φλεγμονές σε αυτό, βελτιώνει περιπτώσεις ήπιας κατάθλιψης, αυξάνει τη μνήμη και τη γνωστική απόδοση.
Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως συνεργιστικό συστατικό σε συνθήκες ήπιου και μέτριου Αλτσχάιμερ.
Το φασκόμηλο παραδοσιακά χρησιμοποιείται για τη μείωση των επιπέδων του σακχάρου. Πρόκειται για ιδιότητα που επιβεβαιώνεται από μελέτες που αναδεικνύουν την αντιδιαβητική δράση του και την ικανότητά του να απομακρύνει ελεύθερα λιπαρά οξέα από το αίμα, γεγονός που με τη σειρά του βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη.
Έχει θετική επίδραση και στη χοληστερίνη. Τα αντιμικροβιακά του αποτελέσματα είναι ωφέλιμα στη γενικότερη στοματική υγιεινή. Κλινική μελέτη δείχνει τη μείωση του αριθμού των Streptococcus mutans στην οδοντική πλάκα.
Ο Streptococcus mutans είναι βακτήριο που απαντάται συνήθως στην ανθρώπινη στοματική κοιλότητα και είναι σημαντικός παράγοντας στην τερηδόνας.
Ακόμα, είναι χρήσιμο στην ουλίτιδα, τη γλωσσίτιδα, τη στοματίτιδα και τις άφθες.
Θα μπορούσε μαζί με την πρόπολη και το γαρίφαλο να δημιουργήσει μια αποτελεσματική συνταγή για την περιοδοντίτιδα. Κάνοντας γαργάρες, εκτός ότι μειώνει τις φλεγμονές του στόματος μπορεί να δράσει στη λαρυγγίτιδα, τη φαρυγγίτιδα και την αμυγδαλίτιδα.
Στις θηλάζουσες μητέρες μπορεί να βοηθήσει στη διαδικασία απογαλακτισμού, μειώνοντας την ποσότητα γάλακτος.
Επίσης, φθίνει τη συχνότητα και τη σοβαρότητα των εξάψεων σε γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση.
Άλλα πιθανά οφέλη είναι η ελάττωση της υπερβολικής εφίδρωσης και η χρήση του στα συμπτώματα της εποχιακής αλλεργίας.
Κι ένα μυστικό για το φασκόμηλο
Το φασκόμηλο είναι από τα πλέον εντομοαπωθητικά φυτά μαζί με τη λεβάντα και τον βασιλικό, ιδανικό για να διώχνει κουνούπια και μύγες.
Επίσης, μπορούμε να τοποθετήσουμε ανθισμένα κλαδιά φασκόμηλου για να διώξουμε τον σκώρο από ντουλάπες, καθώς και έντομα από αποθηκευμένα τρόφιμα της κουζίνας. Ακόμη και σήμερα σε πολλά χωριά, βάζουν κλαδιά άγριου φασκόμηλου μαζί με τις αποθηκευμένες πατάτες για να μην τις προσβάλλει το σκουλήκι και σαπίσουν.
1: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28489058/ (Ανακτήθηκε: 17/01/21).
2: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15639154/ (Ανακτήθηκε: 17/01/21).
3: Μια συνεργιστική συνταγή για το Αλτσχάιμερ είναι: δεντρολίβανο, γκίνγκο μπιλόμπα, αστράγαλος και φασκόμηλο. Το φασκόμηλο πρέπει και βρίσκεται σε χαμηλή δοσολογία στο μίγμα ή μπορεί να υπάρχει ως αιθέριο με διάχυτή στον χώρο.
4: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16923227/ (Ανακτήθηκε 17/01/21).